KIDEM, İHBAR VE KÖTÜNİYET TAZMİNATI HESAPLAMALARINDA GİYDİRİLMİŞ ÜCRET
KIDEM, İHBAR VE KÖTÜNİYET TAZMİNATI HESAPLAMALARINDA GİYDİRİLMİŞ ÜCRET
Ücret iş ilişkisinin temel unsurlarından biridir. Ücret, iş ve bağımlılık unsurları iş sözleşmesinin tamamlayıcı parçalarıdır. Ücret ödeme borcu işverenin iş sözleşmesinden kaynaklanan en temel borcudur. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır (m32/1).
Ücret iş karşılığında ödenmektedir. İş karşılığında ücret ödenmesinin yanı sıra işçiyi koruma ve sosyal yardım amacıyla iş karşılığı olmaksızın da sosyal ücret olarak tanımlanan ücret ödenmektedir. Giyim, yakacak, konut, çocuk yardımı gibi ödemeler örnek olarak verilebilecektir.
İş karşılığı yapılan nakit ödeme asıl ücret olarak tanımlanmaktadır. İkramiye, prim, kârdan pay, sosyal yardımlar gibi ek ödemelerin olmadığı ücret asıl ücret başka ifadelerle dar anlamda ücret, çıplak ücret olarak ifade edilmektedir.
Asıl ücret ile kanundan kaynaklandığı veya sözleşmede kararlaştırıldığı için işçiye yapılan ek ödemeler giydirilmiş ücret, geniş anlamda ücret olarak adlandırılır. Özellikle toplu iş sözleşmelerinde sıklıkla karşılaşıldığı üzere, giyim, konut, çocuk, evlenme, yakacak, yiyecek gibi sosyal amaçlı ödemeler bu kapsamında değerlendirilmektedir.
Ücret miktarına bağlı olarak yapılacak tazminat hesaplamalarında dikkate alınacak ücret asıl ücrettir. Ancak İş Kanunu’nda bazı tazminatların hesabında giydirilmiş ücretin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Kıdem tazminatı (1475 sayılı İş Kanunun m.14/11), ihbar tazminatı ve kötüniyet tazminatı (İş Kanunu m. 17/7) hesaplamalarında giydirilmiş ücret esas alınmalıdır.
Ayrıca işe iade davası sonrasında mahkeme tarafından iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine karar verilmesi halinde boşta kalınan süreye ilişkin 4 aylık ücretin hesaplanmasında da giydirilmiş ücret dikkate alınacaktır.
