ANONİM ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI VE 2019/9 SAYILI GENELGE SORUNU
ANONİM ŞİRKET ORTAKLARININ
SİGORTALILIĞI VE 2019/9 SAYILI GENELGE SORUNU
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/I-b,3 maddesine göre anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılığı düzenlenmiştir. Söz konusu Kanun yürürlüğe girmeden önce anonim şirket yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının 4/I-a (SSK) kapsamında sigortalılıkları mümkün iken, Kanun sonrasında artık 4/I-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olabileceklerdir. Kanun sonrasında 4/I-a’lı olarak sigortalılığı başlayan ve sigortalılığı kesintisiz devam eden anonim şirket ortağı 4/I-a’lı olarak emekli olabilmekteyken, 2019/9 sayılı SGK genelgesi ile bu durum değişmiş, kişinin kendi şirketinde 4/I-a (SSK) kapsamındaki sigortalılığını iptal ederek, 4/I-b ( Bağ-Kur) tescilini yapmak suretiyle SSK primlerini Bağ-Kur’a aktarılmaktadır. SSK olarak yatırılan yüksek miktarlı primler Bağ-Kur’a aktarılırken düşük miktarla işçi payı alınarak geriye kalan işveren payı sigortalının şartları ve talebi doğrultusunda sigortalıya iade edilmektedir.
2019/9 sayılı genelge ile aynı şartlarda olan kişilerin farklı sigortalılık ile emekli olmaları vatandaşlar arasında eşitsizliğe yol açmaktadır. 2019/9 sayılı genelge öncesinde aynı şartlarda olan kişi 4/I-a’lı olarak sigortalı olabilmişken, genelge sonrasında 4/I-b’lı sigortalı olabilmektedir. Anayasa’nın 138. maddesinde yer alan, normlar hiyerarşisi ilkesi gereğince hukuk kuralları alt düzenleyici işlemlerden olan genelge ile başka bir ifade ile alt kademede yer alan bir normun üst kademe normu olan kanuna aykırı olması ya da onun kapsamını aşabilecek şekilde düzenlemeler içermesi mümkün değildir.
Uygulamada görüldüğü üzere anonim şirket yönetim kurulu üyesi olan ortakların 4/I-a sigortalılığı kesintiye uğramamışsa, 2019/9 sayılı genelge öncesinde emekli olmuşsa 4/I-a (SSK) olarak, sonrasında emekli olmuşsa 4/I-b (Bağ-Kur) sigortalısı yapılmaktadır. Belirttiğimiz üzere alt kademede düzenleyici işlemlerden olan bir genelge ile kişilere farklı sonuçlar doğuracak şekilde emeklilik işlemlerinin yapılması hukuka ve hakkaniyete aykırı olacaktır. Yıllarca 4/I-a (SSK) emeklisi olacağını düşünen sigortalının, daha düşük aylık aldığı 4/I-b (Bağ-Kur) sigortalı olması hakkaniyetsiz sonuçlara sebebiyet vermektedir.
Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül EKİN
